Gezgin ve fotoğrafçı Halit Ömer Camcı, resim yapma yeteneği olmadığı için sığındığı fotoğrafçılığın, onu nasıl dünyanın dört bir yanına götürdüğünü ve insanlarla unutulmaz bağlar kurmasını sağladığını anlatıyor. Onun için fotoğraf, sadece bir görüntü değil, ardında derin hikayeler barındıran bir temas anıdır.
Yollara Düşmenin Sebebi: Merak ve Değişen Dünya
Camcı’nın seyahat tutkusu, çocukluğunda gördüğü leylekler, okuldaki mevsim panoları ve dünyanın hızla birbirine benzemeye başlamasıyla tetiklenir. Her yerdeki insanların aynı kıyafetleri giyip aynı binalarda yaşadığı bir dünyaya dönüşmeden, kültürlerin özgün hallerini görme hevesiyle yollara düşer.
- İlham Kaynakları: Çocukluğunda izlediği Coşkun Aral ve Barış Manço programları, bu dünya merakını pekiştirir.
- İlk Adım: Üniversite öğrencisiyken cebindeki sadece 50 dolarla çıktığı Ukrayna seyahati, onun için bir başlangıç olur.
- Engelleri Aşmak: Boşnakların dediği gibi, “Seyahatin önündeki en büyük engel, kapının eşiğidir.” Camcı, hem zihnimizdeki “herkes düşman” gibi ön yargıları hem de pratik zorlukları aşarak dünyayı keşfetmeye başlar.
Fotoğrafçının Pasaportu: İnsanla Temas Kurmak
Bir süre sonra fotoğraf makinesi, onun için bir pasaport haline gelir. Ancak ona göre iyi bir fotoğraf, sadece güzel bir manzarayı yakalamak değildir. Asıl mesele, o manzarada yaşayan insanla temas kurmaktır.
İyi bir fotoğraf, teknik bilgiden çok, o an kurulan samimi bir iletişimle ortaya çıkar. Düz bir manzara çekip dönmek yerine, oradaki insanla tanışmak, dost olmak ve onun hikayesine dokunmak, fotoğrafı anlamlı kılan şeydir.
Fotoğrafların Ardındaki Unutulmaz Anlar
Camcı, çektiği bazı fotoğrafların ardındaki unutulmaz hikayeleri paylaşarak, bu felsefesini somutlaştırıyor:
- Bangladeş’teki Kadın Portresi: Arakan mülteci kampında çektiği kadın, önce yüzünü saklar. Camcı, dilini bilmese de onunla 10 dakika boyunca Türkçe konuşarak bir samimiyet kurmaya çalışır. Sonunda kadın, yüzünü açar ve ortaya o içten ve temiz bakışlı unutulmaz portre çıkar.
- Bangladeş’teki Rikşa Sürücüsü: Günde sadece 1 dolar kazanan rikşa sürücüsünün fotoğrafı, yoksulluk ve varlık kavramlarını sorgulatır. Yanında götürdüğü zeytini hayatında ilk kez gören rehberinin şaşkınlığı, bizim için sıradan olanın başkası için ne kadar değerli olabileceğini gösterir.
- Kırgızistan’daki Küçük Kız: Fotoğrafını çektiği küçük Kırgız kızının, ayrılırken ona hediye olarak bir parça hamur uzatması, dilin ve kültürün ötesinde, insanlığın ortak cömertliğini ve sıcaklığını gösteren dokunaklı bir andır.
- Los Angeles’taki “Kader Anı”: SeaWorld’de şov yapan balinanın, bakıcısını burnunda taşıdığı sırada kadraja tesadüfen bir güvercinin girmesi, fotoğrafçının kontrolü dışındaki o “kader anı”nın ne kadar büyülü olabileceğini kanıtlar. Ancak bu fotoğrafın ardında, bir yıl sonra aynı balinanın bakıcısını yemesi gibi trajik bir gerçek de yatar.
Sonuç olarak Camcı, usta fotoğrafçı Ara Güler’in sözünü hatırlatır: “Hayat, insana sunulmuş bir hafıza kartıdır.” O kartı neyle dolduracağımız, hayat fotoğraflarımızı nerede ve nasıl çekeceğimiz tamamen bizim elimizdedir.